De gewone aardappel heeft concurrentie gekregen. De zoete aardappel, ook bekend onder de naam bataat, wordt de laatste jaren steeds meer gebruikt in de Hollandse keuken. Hij is wat zoeter van smaak en oranje van kleur, maar lijkt verder best op onze bekende pieper. Maar de vraag is of dat echt zo is. Is de ene misschien gezonder dan de andere? Je hoort wel eens zeggen dat de zoete aardappel een superfood is. Wat zijn nu precies de gezondheidsvoordelen van de bataat en in hoeverre lijkt hij op onze eigen aardappel? Is zoete aardappel gezond? Ik zocht het voor je uit.

Is zoete aardappel gezond?

Ja, zoete aardappelen zijn over het algemeen een gezonde keuze. Ze zijn voedzaam en bieden verschillende gezondheidsvoordelen vanwege hun voedingsstoffen en vezelgehalte. De zoete bataat bevat een behoorlijke hoeveelheid micronutriënten: stoffen die het lichaam gebruikt om zichzelf te kunnen onderhouden. Ze helpen bij de opbouw van spieren, zenuwcellen en botten, en zorgen dat je spijsvertering, hormonen en immuunsysteem goed werken.

De gezondheidsvoordelen van de zoete aardappel:

1. Rijk aan vitamines en mineralen

Zoete aardappelen zijn rijk aan vitamines en mineralen, zoals vitamine A (in de vorm van bètacaroteen), vitamine C, vitamine B6, kalium en mangaan. Vitamine A is vooral belangrijk voor een goede gezondheid van de ogen en het immuunsysteem. (bron)

Vitamine B6 is bijvoorbeeld belangrijk voor een goede weerstand. Ook is het nodig om rode bloedcellen te kunnen aanmaken en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Vitamine B6 speelt een rol bij de stofwisseling en is nodig voor de opbouw van aminozuren. Je moet er genoeg van binnenkrijgen om je energiek en gezond te voelen. De zoete aardappel bevat 0,1 mg per 100 gram, maar de gewone aardappel bevat meer (0,25 mg).

2. Vezelrijk

Zoete aardappelen zijn een uitstekende bron van voedingsvezels, wat belangrijk is voor een gezonde spijsvertering en algehele gezondheid. Ook kan dit helpen bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Vezels dragen ook bij aan een langer verzadigd gevoel na de maaltijd.

3. Lage glycemische index

Zoete aardappelen hebben een lagere glycemische index (GI) dan veel andere koolhydraatrijke voedingsmiddelen. Dit betekent dat ze langzamer de bloedsuikerspiegel verhogen, wat gunstig is voor mensen met diabetes en voor het beheersen van de bloedsuikerspiegel in het algemeen.

4. Bevat veel bètacaroteen

Waar de zoete aardappel veel punten mee scoort is bètacaroteen. Het is de stof die deze knol zijn oranje kleur geeft en deze is belangrijk voor het lichaam. De lever slaat bètacaroteen op en bewaart dit, zodat het indien nodig omgezet kan worden in vitamine A. Deze vitamine heeft een rol bij de werking van je immuunsysteem en bij het gezond houden van je ogen, huid (het beschermt je tegen UV-straling) en je tandvlees. Het is mogelijk ook een anti-oxidant.

5. Antioxidanten

Antioxidanten zijn nodig om je lichaam te beschermen tegen vrije radicalen. Vrije radicalen kunnen celschade veroorzaken, ze zorgen voor veroudering, rimpels en verhogen het risico op ziekte. Vrije radicalen ontstaan door de straling van de zon, vervuiling en stress. Het binnenkrijgen van genoeg antioxidanten is dus belangrijk. In zoete aardappelen zitten meerdere stoffen die je kunnen beschermen tegen vrije radicalen.

6. Minder calorieën

In vergelijking met gewone aardappelen bevatten zoete aardappelen vaak minder calorieën, waardoor ze een goede optie zijn voor mensen die willen afvallen.

7. Veel magnesium

Voor een goed werkend zenuwstelsel is magnesium nodig. Het werkt samen met calcium om de berichten tussen je zenuwcellen goed door te kunnen geven. Ook helpt het je spieren te ontspannen. Het wordt daarom ook wel het anti-stress mineraal genoemd. Zoete aardappelen bevatten per 100 gram 5% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.

Deze gezondheidsvoordelen gelden natuurlijk voor onbewerkte bereidingen, zoals bakken of koken. Het toevoegen van grote hoeveelheden boter, suiker, olie of andere calorierijke producten kan het caloriegehalte en de voedingswaarde veranderen.

8. Calcium

Dit mineraal is nodig om je botten en tanden op te bouwen en te onderhouden. Ook speelt het een rol bij het goed werken van je spieren en zenuwen, in samenwerking met magnesium. Omdat een zoete aardappel beide stoffen bevat, is dat een groot voordeel.

9. Kalium

Ook kalium wordt vaak genoemd waarom de zoete aardappel gezond is. Het is een heel nuttig mineraal om binnen te krijgen. Het heeft een positieve invloed op de bloeddruk, het werkt namelijk bloeddruk verlagend. Ook speelt het een rol bij de vochthuishouding van je lichaam. Met 250 mg per 100 gram bevat de zoete bataat redelijk wat kalium, maar niet zoveel als de gewone aardappel, die 330 mg per 100 gram bevat.

10. Koolhydraten

De zoete aardappel bevat 18 gram koolhydraten per 100 gram. Het voordeel is dat dit voor meer dan de helft complexe koolhydraten zijn. Dat betekent dat het lichaam er langer over doet om ze te verteren en daardoor doen ze de bloedsuikerspiegel minder stijgen. Een snelle stijging van de bloedsuikerspiegel is nadelig voor je: je krijgt er uiteindelijk sneller honger door (veroorzaakt eetbuien) en je lichaam moet telkens insuline aanmaken.

Complexe koolhydraten leveren je lichaam langdurig energie. Je voelt je langer verzadigd. Ondanks dat gewone aardappelen ongeveer evenveel koolhydraten bevatten, zijn dit bij de gewone aardappel meer enkelvoudige koolhydraten. De glycemische index van de zoete aardappel is daarom lager. Het is dus een voordeel dat de zoete aardappel complexe koolhydraten bevat.

11. Vitamine C

Vaak wordt vitamine C genoemd als gezondheidsvoordeel van de zoete bataat, zeker als je hem vergelijkt met de gewone aardappel. De bataat bevat inderdaad bijna twee keer zoveel vitamine C, maar dit komt uit op 13 mg per 100 gram. Dit is zo’n kleine hoeveelheid, dat dit geen reden hoeft te zijn om een zoete aardappel te eten. Heb je meer vitamine C nodig, dan kun je beter broccoli eten (150 mg per 100).

Wat is gezonder gewone aardappel of zoete aardappel?

Er wordt nog wel eens gezegd dat de zoete aardappel een superfood is, dat hij veel gezonder is dan een gewone aardappel. Daarom kan het handig zijn om deze twee groentes eens naast elkaar te zetten. Als eerste een paar feiten over hun oorsprong: de bataat en de gewone aardappel komen beiden oorspronkelijk uit Zuid Amerika. Het zijn echter twee heel verschillende planten.

Gewone aardappel

• Familie van de nachtschade (net als tomaat en paprika). Daardoor is de aardappel zowel rauw als gekookt in feite licht giftig.
• De smaak is neutraal, aards
• In de aardappel zitten twee soorten zetmeel (amylose en amylopectine)
• Bevat meer vitamine B6
• Bevat meer kalium
• Bevat meer foliumzuur
• Glycemische index van 78 (snellere stijging bloedsuikerspiegel)

Zoete aardappel

• Plant uit de winde familie, geen familie van aardappel
• Is een inulinehoudende knol (een verdikking van de wortels)
• Bevat geen zetmeel, maar inuline
• Smaak is zoetig en kruidig
• Glycemische index van 50
• Bevat meer bètacaroteen
• Bevat meer calcium
• Bevat iets meer ijzer

De voedingswaarde van de soorten vergeleken:

Micronutriënt	Zoete aardappel (per 100 gram)	Gewone aardappel (per 100 gram)
Bètacaroteen	9,40 mg	0 mg
Vitamine B6	0,1 mg	0,25 mg
IJzer	0,7 mg	0,5 mg
Kalium	250 mg	440 mg
Magnesium	32 mg	20 mg
Calcium	25 mg	9 mg
Vitamine C	13 mg	8 mg
Foliumzuur	8 mg	9 mg
Vezels	2,5 gram	2,5 gram
Glycemische index	50	78

Een vergelijking maakt duidelijk dat beide soorten groente hun eigen voordelen voor de gezondheid meebrengen. Wat de bataat bijzonder maakt is de grote hoeveelheid bètacaroteen en calcium. Maar de aardappel heeft weer andere voordelen. Ik denk dat de bataat je de mogelijkheid geeft om meer af te wisselen, om naast onze gewone aardappel een andere groente te hebben, met zijn eigen smaak en textuur om lekkere gerechten mee te maken.

Kan je elke dag zoete aardappel eten?

Ja, zoete aardappel is gezond en je kunt het in principe elke dag, maar zoals bij elk voedsel is het belangrijk om te zorgen voor variatie in je dieet. Zoete aardappelen zijn voedzaam en bieden verschillende gezondheidsvoordelen, maar het is altijd verstandig om een evenwichtige en gevarieerde voeding te behouden om ervoor te zorgen dat je alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt.